|
Varietal Selections |
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
CLSU-DIZON |
|
PROJECT |
 |
|
|
|
Kaunlaran, Agriculure Magazine |
|
SINO SI KA BERNIE DIZON? |
|
ni Louie N. Tabing |
 "Ako
ang tao na noong bata ay hindi nakaranas maglaro"
Iyan ang pagtatapat sa akin ni Ka Bernie Dizon o Dr.
Bernardo O. Dizon, Sr. nang minsang kami ay nagkakwentuhan.
"Kasi noon, kapag hindi ako sumunod sa bukid pagkarating ko
mula sa paaralan, palo ng aking ama ang aking aabutin."
Si Ka Bernie Dizon, ngayon ay 70 taong gulang, isinilang sa
Bongabon, Nueva Ecija sa mag-asawang magsasaka na ang
malaking puhunan ay ang kasipagan.
Dahil sa hirap sa buhay at walang pantustos sa pag-aaral,
namasukan si Ka Bernie bilang katulong sa malaking tindahan
at pasugalan ng isang kamag-anak sa Gabaldon, Nueva Ecija.
Kaya doon siya pumasok at nakapagtapos ng highschool.
Sa kakulangan ng pahinga sa gawain, pagdating ng klase
ay nakaktulog na lamang sa loob ng silid-aralan. "Iyan ang
dahilan kung bakit ako ay nabigyan ng pinakatahimik
award sa first year at second year
highschool," salaysay ni Ka Bernie.
Dahil sa awa ng kanyang school adviser, ginawa
siyang caretaker ng babuyan at manukan na may
sweldong P.25 per hour. Nagtanim din si Ka Bernie
ng repolyo (cabbage) at sibuyas na kung saan
nakatipon siya ng P1,000. Nang magtapos sa highschool,
siya ang binigyan ng farmer of the year award.
Kinikilalang "poor man's university," sa
Central Luzon State University ipinagpatuloy ni Ka Bernie
ang pag-aaral sa kolehiyo. Sa CLSU ay pinagbuti na ni Ka
Bernie ang pag-aaral sa layong mabilang sa honor roll
at makakuha ng scholarship (Citizen's Bank at Don
Andres Soriano Memorial Scholarship). Para makamenos sa mga
gastusin, pumasok pa ring houseboy si Ka Bernie sa
isang propesor sa CLSU.
Natapos niya ang kursong Bachelor of Science in
Agriculture, major in soil science sa Central Luzon
State University noong taong 1969. Pagkatapos ng kurso,
nagtrabaho kaagad si Ka Bernie bilang farm manager
sa isang plantasyon ng tubo, kape at citrus, sa
Nasugbu, Batangas. Doon niya ipinakita ang kahusayan niya sa
pangangalaga ng lupa (cntour farming at fertilization).
Ang produksyon sa plantasyon ay napataas niya ng sampung
beses.
Nag-aral pa rin si Ka Bernie sa Batangas Southwestern
College sa panggabing klase at natapos ang kursong
Bachelor of cience in Commerce.
Ibinuhos na ni Ka Bernie ang kanyang propesyon at panahon sa
pag-iisip, pananaliksik, pagtuturo sa mga kababayan sa
fruit tree propagation -- pagpaparami at pagtatanim ng
mga punong namumunga lalo na ang tinatawag niyan mga
exotic fruits gaya ng lokong lanzones, lychees, mga
imported at matataas na uri ng lokal ng mangga,
rambutan, durian, etc.
Mula nang makilala ko si Ka Bernie, noon pang kalagitnaan ng
1970s, hindi ko siya nakitaan ng anumang bisyo o libangan
man lamang. Libangan na niya ang trabaho, o baka mas angkop
na sabihin, ang trabaho ang kanyang libangan.
Ang debosyon sa trabaho, negosyo at misyon na palaganapin
ang pagtatanim ng mga punong namumunga ay ang krusada ni Ka
Bernie. Sa ilalim ng ganoong punyagi at panuntunan sa buhay
itinaguyod at pinagtapos niya ng pag-aaral ang kanyang apat
na anak na lalaki ng mga kursong medicine, agriculture,
electronic engineering at businesss administration.
 Nakasama
ko sa aming kapitbahayan si Ka Bernie noong 1978 matapos na
aking i-arrange na magkaroon ng isang maliit na
nursery sa harap ng UP BLISS sa Quezon City. Nang hindi
na makayang pangasiwaan ng samahan sa UP BLISS ang ubasan,
siya na mismo ang nagasiwa. Doon na rin siya nanirahan
matapos makabili ng isang unit sa naturang pamayanan.
Sa kabila ng kanyang pagiging abala, si Ka Bernie ay pala-kaibigan
at masayahin. Marami sa kanyang mga kaibigan ay mga
malalaking tao, matataas na propesyonal, mga pinuno sa
pamahalaan, media men, opisyal ng militar, pulitiko
at mga taong may sinasabi sa lipunan.
Sa Kabila nito, madali siyang makalapit-puso ng karaniwang
mga magsasaka at mga apisyonado sa pagtatanim.
Isa sa mga malalaking tao na naging kapalagayang loob ni Ka
Bernie ay si Eduardo Danding Cojuangco, na mayroong
libu-libong ektarya ng taniman ng mga puno sa Visayas at sa
Palawan.
Si Ka Bernie ay ginawang technical consultant ni
Mr. Cojuangco para sa kanyang malawak na pataniman ng mangga,
langka, longkong lanzones, pili, durian, mangosteen
at iba pang mga namumungang puno sa Negros.
Wala mang masasabing sariling malawak na plantayson si Ka
Bernie, hindi na mabibilang ang kanyang nabigyan ng
magkaakibat ng tulong -- technical advice at
pagtatanim ng mga matataas ng uri ng mga pananim.
 Ilan lamang sa mga natulungan ni Ka Bernie na magtatag ng
kanilang mga plantasyon ay ang mga sumusunod sina Atty.
Victor P. Lazatin sa Tianong, Quezon; Atty Avelino "Nonong"
Cruz sa San Marcelino Zambales; Henry Dupo ng La Paz, Abra'
Atty Romeo T. Capulong sa Quezon Nueva Ecija, at maraming
iba pa.
Ang mga patanimang ito ng mangga, lanzones, rambutan at iba
pang mga puno na karamihan ay ginagamitan ng double
rootstock technology, ay nasa kasagsagan ng pamumunga
ngayon at maituturing na monumento ng pagiging malikhain at
mapag-isip na si Ka Bernie Dizon.
Sa Kabila ng kanyang mga nagawa, may mga taong nagtapos ng
mataas na pinag-aralan sa mga pamantasan na ipinagwalang
bahala ang mga bunga ng sarling pag-aaral ni Ka Bernie.
Gayumpaman, hindi maitatatwa na ang kanyang mga pamamaraan
ay praktikal at maka-agham.
Sa hangaring makapagturo sa mga estudyante at magsasaka sa
larangan ng pagtatanim ng mga puong namumunga,
nakipagkasundo siya sa kanyang alma mater na CLSU upang doon
magtatag ng nursery, demonstration and research center.
Doon niya napatunayan na sa Central at sa Norther
Luzon, ang mga rambutan, longkong lanzones, durian, Davao
pummelo, lychees, longan at mangosteen ay namumunga
sa buwan ng Marso hanggang Hulyo. (Ang mga ito ay namumunga
sa buwan ng Agosto hanggang Oktubre sa Southern Luzon,
Mindoro at Mindanao).
Mas mahal ipagbili ang mga bunga ng prutas kung off
seaon. Halimbawa ang longkong lanzones ay nabibili ng
P600-800 per kilo na sa karaniwang buwan ng
pamumunga ay nabibili lamang ng P250 - P300 per kilo.
Isa sa mga katangian ni Ka Bernie ang pagiging matapat
sa kanyang mga parukyano. Sa mahabang panahon ng kanyang
negosyo fruit tree nursery business, wala akong
nabalita na nagreklamo tungkol sa kalidad ng kanyang mga
pananim o sa bilihan nila Ka Bernie.
Kaya naman isa sa madalas na himutok ni Ka Bernie ay ang
pagsasamantala at panloloko na ginagawa ng ibang
nagnenegosyo ng mga pananim.
Noong taong 2008, si Ka Bernie ay ginawaran ng titulong
Doctor of Humanities (Honoris Causa) ng Nueva Ecija
University of Science and Technology bilang pagkilala sa
kanyang naiambag at talinong ipinamalas sa larangan ng
pomology o agham sa pagtatanim ng mga punong namumunga.
Pinahalagahan ng NEUST ang kanyang mga pamamaraan sa
double and multiple rootstock technology o paggawa ng
dalawang o higit pang dami ng punong may ugat (double
and multiple root stock) upang magkatuwang na suplayan
ng pagkain ang isang itaas ng bahagi ng halaman.
Nakasulat na rin siya ng aklat na may pamagat na
Practical Guide to Backyard and Orchard Faming na
sa mga sandaling sinusulat ang artikulong ito ay may
pangalawang edition na handa nang ilabas.
Kung isang pamantayan ng pagsusuri sa nagawa at iiwang
pamana ng isang tao sa daigdig ang magtanim ng puno, sumulat
ng isang aklat at magkaroon ng anak na lalaki, labis-labis
pa roon ang nagawa ni Ka Bernie.
Sa ganang akin, ang pamana ng aming mahigit na 40 taon ng
tapat, masaya at mabungang pagsasamahan ay isang matibay na
monumento ng malalim na pagkakaibigan. Ito ang modelo pra sa
aming mga anak, apo at ng susuod na saling laki.
Ipinagmamalaki kong ako'y nasa isang munting sulok sa
kasaysayan ng mabungang buhay ng isang bayani ng agrikultura
- Si Dr. Bernardo O. Dizon, Sr. |
|
|
facebook